Το φαγητό μέσα από ιδιωματικές εκφράσεις και παροιμίες στις διάφορες γλώσσες

Σε όλες τις γλώσσες υπάρχουν ιδιωματισμοί, που συχνά χρησιμοποιούνται στην καθομιλουμένη, μεταφέροντας ποικίλα νοήματα και συναισθήματα.

Οι μαθητές του προγράμματος συγκέντρωσαν μερικούς απ΄ αυτούς περιορίζοντάς τους μόνο σ΄ εκείνους, που περιλαμβάνουν λέξεις που έχουν σχέση με την κουζίνα και το φαγητό.

ιδιωματισμός στα ΑΓΓΛΙΚΑ	κυριολεκτική σημασία	μεταφορική σημασία
Ø  piece of cake	ένα κομμάτι τούρτα	κάτι πανεύκολο
Ø  have one finger in the pie	έχω το ένα δάχτυλο στην πίτα	εμπλέκομαι σε κάτι
Ø  for peanuts	για φιστίκια	για πολύ λίγα χρήματα
Ø  icing on the cake	γκλασάρισμα στην τούρτα	το κερασάκι στην τούρτα
Ø  the spice of life	το μπαχαρικό της ζωής	το αλατοπίπερο της ζωής
Ø  buy a lemon	αγοράζω ένα λεμόνι	αγοράζω κάτι άχρηστο ή ελαττωματικό
Ø  food for thought	τροφή για σκέψη	πνευματική τροφή
Ø  have one’s cake and eat it too	παίρνω την τούρτα κάποιου και την τρώω κιόλας	και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο
Ø  cut the mustard	κόβω τη μουστάρδα	επιτυγχάνω σε κάτι
Ø  have a sweet tooth	έχω ένα γλυκό δόντι	είμαι γλυκατζής
Ø  cook  my goose	ψήνω τη χήνα μου	κάνω μια γκάφα που έχει συνέπειες σε μένα
Ø   couch potato	καναπές πατάτα	αυτός που τεμπελιάζει ώρες στον καναπέ μπροστά από την τηλεόραση
Ø  a pie in the sky	πίτα στον ουρανό	μία ουτοπική ιδέα
Ø  apple of my eye	το μήλο του ματιού μου	ο άνθρωπος που του έχω αδυναμία
Ø  meat and drink to my	κρέας και ποτό για εμένα	κάτι εύκολο κι ευχάριστο για μένα
Ø  as cool as a cucumber	τόσο δροσερός όσο το αγγούρι	ψύχραιμος
Ø keep one sweet	κρατάω κάποιον γλυκό	καλοπιάνω κάποιον
Ø spill the beans	ρίχνω τα φασόλια	αποκαλύπτω ένα μυστικό
Ø duck soup	σούπα πάπιας	πανεύκολο
Ø bread and butter	ψωμί και βούτυρο	η εργασία που εξασφαλίζει το βασικό μου εισόδημα
Ø take the cake /biscuit	παίρνω την τούρτα/ το μπισκότο	κάνω κάτι που προκαλεί ή έκπληξη ή θυμό
Ø (not) my cup of tea	(όχι) το φλιτζάνι του τσαγιού μου	κάτι που (δεν) αγαπώ να κάνω
Ø go bananas	πηγαίνω μπανάνες	τρελαίνομαι
Ø put all my egg in one basket	βάζω όλα τα αυγά μου μέσα σε ένα καλάθι	ρισκάρω τα πάντα με την πρώτη φορά
Ø chew the fat	μασάω το λίπος	κουβεντιάζω
Ø have bigger fish to fry	έχω μεγαλύτερο ψάρι να τηγανίσω	έχω πιο σημαντικά πράγματα να κάνω
Ø not worth a hill of beans	δεν αξίζει ένα λόφο φασόλια	κάτι άχρηστο
Ø as hungry as a bear	τόσο πεινασμένος όσο μια αρκούδα	πεινασμένος σαν λύκος
Ø eat like a bird	τρώω σαν πουλί	τρώω σαν πουλάκι (πολύ λίγο)
Ø eat like a horse	τρώω σαν άλογο	τρώω σαν αρκούδα (πάρα πολύ)
Ø eat one for breakfast	τρώω κάποιον για πρωινό	νικώ κάποιον πολύ εύκολα
Ø hot potato	ζεστή πατάτα	ένα θέμα με αντικρουόμενες απόψεις, ένα ‘φλέγον’ ζήτημα
Ø bottoms up!	οι πάτοι πάνω!	Άσπρο πάτο!

ιδιωματισμός στα ΓΑΛΛΙΚΑ	κυριολεκτική σημασία	μεταφορική σημασία
Ø Tirer les marrons du feu	τραβώ τα κάστανα από τη φωτιά	ανταπεξέρχομαι σε μια δυσκολία
Ø Jeter de l' huile dans le feu	ρίχνω λάδι στη φωτιά	πυροδοτώ μια κατάσταση
Ø Il y a un os dans le fromage	υπάρχει ένα κόκκαλο στο τυρί	κάποιο λάκκο έχει η φάβα
Ø Menager la chevre et le chou	προσέχω την κατσίκα και το λάχανο	και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο
Ø Manger de la vache enragee	τρώγω τρελή αγελάδα	περνώ μια δύσκολη περίοδο στη ζωή μου
Ø Ne pas etre dans son assiette	δεν είμαι μέσα στο πιάτο	δεν είμαι σε φόρμα
Ø Etre haut comme trois pommes	είμαι ψηλός όσο τρία μήλα	είμαι κοντός
Ø La fourchette tue plus de monde que l' epee	το πιρούνι σκοτώνει περισσότερο κόσμο από το ξίφος	περισσότεροι πεθαίνουν από την πείνα παρά από τον πόλεμο
Ø Avoir une faim de loup	πεινάω σα λύκος	πεινάω πάρα πολύ
Ø Manger comme un moineau	τρώγω σαν ένα σπουργίτι	τρώγω πολύ λίγο
Ø Manger  au bout des dents	τρώγω στην άκρη των δοντιών	τρώγω λίγο
Ø Manger sur le pouce	τρώγω στον αντίχειρα	τρώγω στο πόδι
Ø Manger le  morceau	τρώγω το κομμάτι	κάνω αποκαλύψεις
Ø Manger la  grenouille	τρώγω το βάτραχο	καταχρώμαι χρήματα
Ø Manger ses mots	τρώγω τις λέξεις	δεν προφέρω σωστά
Ø Appuyer sur le champignon	στηρίζομαι στο μανιτάρι	οδηγώ γρήγορα
Ø Avoir la dent	έχω δόντι	πεινάω
Ø Avoir la moutarde qui monte (jusqu')au nez	έχω μουστάρδα που ανεβαίνει μέχρι τη μύτη	εκνευρίζομαι
Ø C'est du gateau	είναι γλυκό	είναι κάτι απλό
Ø Chanter comme une casserole	τραγουδώ σαν μια κατσαρόλα	τραγουδώ χωρίς ρυθμό
Ø Il est comme un cheveu dans la soupe	είναι σαν τρίχα μέσα στη σούπα	δεν είναι καλοδεχούμενος
Ø Se noyer dans un verre d'eau	πνίγομαι σ' ένα ποτήρι νερό	πανικοβάλλομαι εύκολα
Ø Occupe-toi de tes oignons	ασχολήσου με τα κρεμμύδια σου	κάνε τη δουλειά σου
Ø Rouge comme une tomate	κόκκινος σαν τομάτα	ντροπαλός

ιδιωματισμός στα ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ	κυριολεκτική σημασία	μεταφορική σημασία
Ø voller Bauch studiert nicht gern	στη γεμάτη κοιλιά δεν αρέσει η μελέτη	το γεμάτο στομάχι εμποδίζει την πνευματική εργασία
Ø gegen Dummheit ist kein Kraut gewachsen	για την καταπολέμηση της βλακείας  δεν έχει φυτρώσει βότανο	η βλακεία δε γιατρεύεται
Ø der Argwohn isst mit dem Teufel aus der gleichen Schüssel	η καχυποψία τρώει με το διάβολο από την ίδια λεκάνη	η καχυποψία φέρνει μεγάλα προβλήματα
Ø der Appetit kommt beim Essen	τρώγοντας έρχεται η όρεξη	στην αρχή μπορεί να έχουμε δισταγμούς για κάτι,  όμως αν δούμε πρόοδο, έχουμε παραπάνω προσδοκίες απ΄ ό,τι θα ΄πρεπε
Ø erst kommt das Fressen, dann die Moral	πρώτα είναι το φαΐ, και μετά η ηθική	το φαγητό είναι σημαντικότερο για τον πεινασμένο, απ΄ ό,τι η ηθική
Ø den letzten beißen die Hunde	τον τελευταίο τον τρώνε οι σκύλοι	ο πιο αδύναμος βρίσκεται σε μειονεκτική θέση
Ø der Apfel fällt nicht weit vom Stamm	το μήλο δεν πέφτει μακριά από το κλαδί	τα παιδιά μοιάζουν στους γονείς τους
Ø bei jemandem auf Granit beißen	πάω να δαγκώσω κάποιον και πέφτω πάνω σε γρανίτη	τα βρίσκω σκούρα με κάποιον
Ø sein eigenes Süppchen kochen	μαγειρεύω τη δική μου σούπα	δε συνεργάζομαι, αλλά κοιτάζω να βολέψω τον εαυτό μου
Ø mir ist eine Laus über die Leber gelaufen	ένας ψύλλος  πέρασε από το συκώτι μου	είμαι κακόκεφος, νευριάζω με το παραμικρό
Ø jemanden im eigenen Saft schmoren lassen	αφήνω κάποιον να βράζει στο ζουμί του	δε βοηθάω κάποιον, ο οποίος έχει προβλήματα με δική του υπαιτιότητα
Ø jemandem das Kraut ausschütten	αδειάζω σε κάποιον τα βότανα	προσβάλλω ή εκνευρίζω κάποιον
Ø jemandem Honig ums Maul schmieren	πασσαλείβω σε κάποιον μέλι γύρω από το στόμα	καλοπιάνω κάποιον
Ø ins Gras beißen	δαγκώνω το γρασίδι	πεθαίνω
Ø in den sauren Apfel beißen	δαγκώνω το ξινόμηλο	κάνω κάτι δυσάρεστο, αλλά συχνά αναγκαίο
Ø etwas für ein Butterbrot hergeben	δίνω κάτι με αντάλλαγμα ένα ψωμάκι με βούτυρο	δίνω κάτι σε τιμή πολύ κάτω από την αξία του
Ø jemanden wie ein rohes Ei behandeln	μεταχειρίζομαι κάποιον σαν ωμό αυγό	συμπεριφέρομαι σε κάποιον πολύ προσεκτικά
Ø eine Extrawurst gebraten haben wollen	θέλω να μου ψήσουν ένα ακόμα λουκάνικο	θέλω ιδιαίτερη μεταχείριση
Ø das ist weder Fisch noch Fleisch	δεν είναι ούτε ψάρι ούτε κρέας	είναι αδιευκρίνιστο
Ø da liegt der Hase im Pfeffer	εκεί βρίσκεται ο λαγός μέσα στο πιπέρι	αυτό είναι το σημαντικό, αυτό έχει σημασία
Ø mit ihm ist nicht gut Kirschen essen	μ΄ αυτόν δεν είναι εύκολο να τρώει κανείς κεράσια	κάποιος είναι δύστροπος, αγενής, αρνητικός, αυστηρός
Ø sich auf seinen Lorbeeren ausruhen	Κάποιος αναπαύεται στις δάφνες του	μετά από μία επιτυχία χαλαρώνω τις προσπάθειες μου
Ø weggehen wie warme Semmeln	κάτι φεύγει σα ζεστά ψωμάκια	κάτι κάνει καλές πωλήσεις, είμαι περιζήτητος
Ø seinen Senf dazugeben	προσθέτω τη μουστάρδα μου	εκφέρω άποψη, χωρίς να μου ζητηθεί
Ø die Suppe auslöffeln müssen	κάποιος πρέπει να αδειάσει τη σούπα	κάποιος πρέπει ν΄ αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα, το οποίο προκάλεσε ο ίδιος
Ø die Trauben hängen zu hoch	τα σταφύλια κρέμονται πολύ ψηλά	κάτι είναι ανέφικτο, ακατόρθωτο
Ø keinen Pfifferling wert sein	δεν αξίζει ένα μανιτάρι	δεν αξίζει τίποτα
Ø große Rosinen im Kopf haben	έχω μεγάλες σταφίδες στο κεφάλι	κάνω σχέδια, που δε μπορούν να πραγματοποιηθούν
Ø sich die Rosinen aus dem Kuchen picken	βγάζω τις σταφίδες από τα γλυκό	επιλέγω το καλύτερο
Ø es geht um die Wurst	πρόκειται για το λουκάνικο	πρόκειται για την τελική απόφαση
Ø jemandem reinen Wein einschenken	βάζω σε κάποιον καθαρό κρασί	λέω σε κάποιον την αλήθεια για ένα θέμα δυσάρεστο
Ø man ist, was man isst	κάποιος είναι, ό,τι τρώει	το φαγητό κάποιου εκφράζει την κοινωνική του κατάσταση
Ø das Auge isst mit	το μάτι τρώει κι αυτό μαζί	το φαγητό δεν πρέπει μόνο να είναι νόστιμο, αλλά να φαίνεται και ωραίο
Ø aus der Faust essen	τρώω από τη γροθιά	τρώω χωρίς μαχαίρι και πιρούνι
Ø eine harte Nuss zu knacken haben	πρέπει να σπάσω ένα σκληρό καρύδι	πρέπει να λύσω μία δύσκολη άσκηση

Στη συλλογή των πληροφοριών συνέβαλε ο μαθητής  Γιάννης Χριστοφοράκης.